Pętle są jednym z najważniejszych narzędzi w programowaniu, ponieważ pozwalają na efektywne wykonywanie powtarzających się czynności. Umożliwiają automatyzację działań, które w przeciwnym razie wymagałyby wielokrotnego powielania tego samego fragmentu kodu.
1. Kiedy używamy pętli?
Pętle stosujemy, gdy:
✅ Trzeba wykonać powtarzalne czynności – np. obliczenia dla serii danych.
✅ Liczba iteracji jest znana z góry – np. przy iteracji po elementach tablicy.
✅ Liczba iteracji jest nieznana – np. w przypadku oczekiwania na dane od użytkownika.
✅ Chcemy działać zgodnie z warunkiem – np. dopóki nie zostanie spełniony określony warunek logiczny.
✅ Przetwarzamy dynamiczne zbiory danych – np. listy, wektory czy pliki tekstowe.
2. Przykłady praktycznych zastosowań pętli
🔹 Wypisywanie liczb w określonym zakresie
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
for (int i = 1; i <= 10; i++) {
cout << i << " ";
}
return 0;
}
Wynik:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
🔹 Obliczanie sumy elementów w tablicy
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int liczby[] = {3, 5, 7, 2, 8};
int suma = 0;
for (int i = 0; i < 5; i++) {
suma += liczby[i];
}
cout << "Suma elementów: " << suma << endl;
return 0;
}
Wynik:
Suma elementów: 25
🔹 Pobieranie danych od użytkownika, aż poda poprawne dane
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int liczba;
do {
cout << "Podaj liczbę większą od zera: ";
cin >> liczba;
} while (liczba <= 0);
cout << "Podałeś poprawną liczbę: " << liczba << endl;
return 0;
}
Przykładowy wynik:
Podaj liczbę większą od zera: -3
Podaj liczbę większą od zera: 0
Podaj liczbę większą od zera: 5
Podałeś poprawną liczbę: 5
🔹 Wyszukiwanie konkretnej wartości w danych
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int liczby[] = {4, 7, 2, 9, 5};
int szukana = 9;
bool znaleziono = false;
for (int i = 0; i < 5; i++) {
if (liczby[i] == szukana) {
znaleziono = true;
cout << "Liczba " << szukana << " znaleziona na indeksie " << i << endl;
break;
}
}
if (!znaleziono) {
cout << "Liczba nie została znaleziona." << endl;
}
return 0;
}
Wynik:
Liczba 9 znaleziona na indeksie 3
3. Dlaczego warto używać pętli?
✅ Automatyzacja – Pętle eliminują konieczność wielokrotnego pisania tego samego kodu.
✅ Oszczędność czasu – Umożliwiają szybkie przetwarzanie dużych zbiorów danych.
✅ Lepsza czytelność kodu – Zamiast powtarzać te same instrukcje, można je ująć w prostą konstrukcję pętli.
✅ Elastyczność – Pozwalają na dynamiczne dostosowanie liczby iteracji w trakcie działania programu.
4. Podsumowanie
Pętle to potężne narzędzie, które znacząco zwiększa efektywność programowania. Pozwalają zautomatyzować powtarzające się zadania, a ich zastosowanie jest kluczowe w każdej aplikacji opartej na dużych zbiorach danych lub złożonej logice. W kolejnych lekcjach omówimy szczegółowo poszczególne rodzaje pętli i ich praktyczne zastosowania.